5 manieren om kwaliteitsbesef te stimuleren bij studenten

Kwaliteitsbesef is iets heel nuttigs. Als studenten een goed beeld hebben van hoe verschillende kwaliteitsniveaus eruitzien, welk kwaliteitsniveau verwacht wordt en hoe ze kunnen komen tot het verwachtte kwaliteitsniveau, is het makkelijker om zelf iets van hoge kwaliteit af te leveren. Maar hoe kan je kwaliteitsbesef stimuleren bij je studenten? We geven 3 manieren.

Een veelgebruikte methode om kwaliteitsbesef te stimuleren bij studenten, is het delen van een rubric. Dat heeft veel voordelen: studenten weten wat er van hen verwacht wordt en welk kwaliteitsniveau ze nastreven; het heeft een positieve impact op hun zelfregulatie en motivatie; en het creëert transparantie over het beoordelings-en feedbackproces.

Echter blijkt enkel kwaliteitscriteria of een rubric delen niet voldoende om studenten een helder beeld te geven van wat kwaliteit is. Er ontstaat dus nog niet echt kwaliteitsbesef. Om kwaliteitsbesef te hebben moeten studenten niet alleen weten welk kwaliteitsniveau verwacht wordt en hoe dit eruitziet. Ze moeten ook weten hoe ze tot een bepaald kwaliteitsniveau kunnen komen. En dat leren ze door ervaring op te doen en actief aan de slag te gaan met criteria. Hier zijn 3 manieren om dat te doen.

1. Kwaliteitscriteria co-creëren

Zoals hierboven aangehaald, volstaat enkel kwaliteitscriteria delen niet om kwaliteitsbesef te stimuleren bij studenten. Vaak blijven rubrics vrij abstract. Probeer maar eens in woorden duidelijk te maken wat een goede ‘logische redenering’ is. De betekenis van kwaliteitscriteria zal duidelijker worden als ze ontstaan uit een proces van co-creatie met de studenten. Ook zal de betrokkenheid bij het opstellen van criteria hun zelfregulatie bevorderen.

Er bestaan verschillende manieren om studenten te betrekken bij het opstellen van kwaliteitscriteria, zoals de Placemat-werkvorm of de T-kaartwerkvorm. Hoe dat precies werkt lees je op de website van proev. De criteria die hieruit voortvloeien kan je nadien opnemen in een criterialijst of een rubric.

2. Werken met voorbeelden

De beste manier om een goed beeld te krijgen van kwaliteit is door voorbeelden te vergelijken. Vergelijken is een natuurlijk proces. Het menselijk brein is namelijk beter in staat om producten te vergelijken dan om een product absoluut te beoordelen. Door voorbeelden te vergelijken komt kwaliteit echt tot leven. Studenten zien daadwerkelijk wat een kwaliteitsvol werk is in plaats van er abstract over te praten.

Om aan de slag te gaan met voorbeelden, kan je je studenten in groepjes een 3-tal voorbeelden (bv. taken van een vorig schooljaar) laten vergelijken. Zorg ervoor dat de voorbeelden geanonimiseerd zijn en dat ze verschillen in kwaliteit. Geef je studenten de opdracht om de taken te rangschikken volgens kwaliteit en laat hen hierbij sterke en verbeterpunten bij elke taak noteren. Laat tot slot elke groep klassikaal verslag uitbrengen en de rangschikking beargumenteren aan de hand van de punten die ze noteerden.

Om voorbeelden te vergelijken kan je ook de comparing-tool van Comproved gebruiken. Jij als docent uploadt dan de voorbeeldwerken, de studenten gaan vervolgens vergelijken. Ze krijgen verschillende willekeurig samengestelde paren te zien en moeten telkens het beste werk van de twee aanduiden. Ze kunnen ook feedback noteren bij de werken. Nadat alle vergelijkingen zijn gemaakt, rangschikt de tool de werken volgens kwaliteit.

4. Discussiëren over kwaliteit

Cruciaal in het proces van kwaliteitsbesef ontwikkelen, is om in gesprek te gaan over kwaliteit. Dit gebeurt idealiter nadat de studenten voorbeelden hebben vergeleken. Welke sterke en verbeterpunten zagen ze? Wat zegt dat over de kwaliteit van het werk? Met deze inzichten kunnen jullie klassikaal een criterialijst of rubric opstellen. Heb je niet zoveel tijd? Dan kan je na het vergelijken ook een vooraf opgestelde rubric met je studenten delen. Vergeet niet om deze lijst nog te bespreken om de vertaalslag te maken van wat ze zagen in de voorbeelden naar de taal in de lijst. Onduidelijkheden in de kwaliteitscriteria kan je dan nog wegnemen aan de hand van de voorbeelden.

Wil je zelf aan de slag met de comparing-tool om het kwaliteitsbesef van je studenten te stimuleren? Aarzel niet om ons te contacteren!